Σάββατο 5 Δεκεμβρίου 2015

Αποανάπτυξη/Τοπικοποίηση: Μια νέα αντίληψη για αυτό που θεωρούμε "ανάπτυξη"

Στίς  2 Δεκεμβρίου με πρωτοβουλία του μετώπου της Λαϊκής Ενότητας έγινε μια ενδιαφέρουσα παρουσίαση βιβλίου στη Καστοριά, απο τους τον Γιώργο Κολέμπα και Γιάννη Μπίλλα. Ο τίτλος του βιβλίου που παρουσίασαν είναι  " Ο ανθρωπολογικός τύπος της αποανάπτυξης/τοπικοποίησης".

Το βιβλίο πραγματέυεται μια νέα αντίληψη για αυτό που θεωρούμε ανάπτυξη. Είναι γεγονός ότι σε έναν πεπερασμένο πλανήτη δεν μπορούμε να μιλάμε για απεριόριστη ανάπτυξη, όπως γράφει ο Νικόλας Γκεοργκέσκου-Ρέγκεν (αναφέρεται η φράση μέσα στο βιβλίο τους). Τα κράτη πραγματικά έχουν επιδωθεί σε έναν ανταγωνισμό πρόκρισης του ποιό θα είναι το πιο ανεπτυγμένο. H ανάπτυξη αυτή μετριέται κατά κύριο λόγο απο τις οικονομικές επιδόσεις του κάθε κράτους, αλλά και γενικότερα των θεσμών που αποτελούν αυτό που τελικά ονομάζουμε κράτος. Η παραγωγικότητα ενός κράτους υποτίθεται ότι εκφράζει και ένα καλύτερο τρόπο ζωής. Το επιχείρημα όμως αυτό δεν δικαιώνει την εμπειρία και το λάθος βρίσκεται στο ότι η ανάπτυξη μετριέται κυρίως ποσοτικά και δευτερευόντως ποιοτικά.
Ο σύγχρονος καπιταλισμός στο όνομα της ανάπτυξης, όπως ορίζεται σήμερα, θρέφει ένα θηρίο που τείνει να κατασπαράξει τους πόρους του πλανήτη μας. Μια απίστευτη σπατάλη ενέργειας προκειμένου να ικανοποιηθούν οι καταναλωτικές ανάγκες. Καταναλωτικές ανάγκες που πρέπει να εφευρίσκονται ώστε ο καπιταλισμός να μπορεί να αναπαράγεται.
Όλα αυτά μπαίνουν στο μικροσκόπιο απο τους συγγραφείς, οι οποίοι προτείνουν συνειδητά τον όρο "αποανάπτυξη". Μιάς νέας αντίληψης που στοχεύει κυρίως στον περιορισμό του οικολογικού αποτυπώματος απο τον άνθρωπο και προϋποθέτει την τοπικοποίηση. Την προσπάθεια ας πούμε της μέγιστης δυνατής αυτάρκειας σε τοπική κλίμακα (σε ότι αφορά την κατανάλωση πόρων και ενέργειας).

Η σύγχρονη κοινωνία όμως είναι γαλουχημένη με αξίες καταναλωτικές. Θεωρεί ως κοινωνική επιτυχία τον ατομικό πλουτισμό και κατ'επέκταση την δυνατότητα μεγαλύτερης καταναλωτικής δύναμης. Το δικαίωμα της επιλογής προβάλει ώς ιερό αξίωμα. Ο καλύτερος καταναλωτής είναι αυτός που θα επιλέξει το ποιοτικότερο προϊον στη καλύτερη τιμή, αγνοώντας το πού παράγεται το προϊόν, την ενέργεια και τους πόρους που σπαταλιούνται μέχρι να επιλεχθεί ή την εργασιακή εκμετάλευση προκειμένου το κόστος να παραμείνει χαμηλό. Μάλιστα στις "ανεπτυγμένες" κοινωνίες η κατανάλωση καταντά σχεδόν μια θρησκευτική τελετουργία. Οι ναοί της κατανάλωσης θα μπορούσαν να είναι τα εμπορικά κέντρα και οι πιστοί που συνωστίζονται ασκούν με πάθος το δικαίωμα στην επιλογή τους. Έχει άλλωστε περισσότερο ενδιαφέρον το να επιλέγεις με παρέα. Δίνεται μια αίσθηση κοινωνικότητας σε μια ατομική πράξη όπως η επιλογή.

Επιβάλεται λοιπόν να ξαναορίσουμε το τι θεωρούμε τελικά ανάπτυξη, αν δεν θέλουμε να κληροδοτήσουμε έναν κόσμο με μή αναστρέψιμη ζημιά στις επόμενες γεννιές. Να ξαναορίσουμε τις κοινωνικές μας δομές μέσα απο τοπικοποιημένα συστήματα. Κι εδώ μπαίνει στο παιχνίδι ακόμα και η άμεση δημοκρατία. Η δύναμη της συλλογικής απόφασης σε αντιδιαστολή με την ατομική και ιδιοτελή απόφαση.

Δείτε αποσπάσματα απο την παρουσίαση στο παρακάτω βίντεο.
(Η βιντεοσκόπηση έχει γίνει απο κινητό τηλέφωνο και έχουμε βελτιώσει όσο γίνεται τον ήχο)


 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου