Αλλάζοντας τον κυκλοφοριακό χάρτη του κέντρου

Μία εναλλακτική πρόταση για την βελτίωση του κυκλοφοριακού στο κέντρο της Καστοριάς

Καταρχήν να ξεκαθαρίσουμε ότι η παρακάτω πρόταση δεν είναι τελική και ολοκληρωμένη. Την δημοσιεύουμε ακριβώς για να ανοίξουμε μια συζήτηση, να πάρουμε απόψεις και να ωριμάσουμε ακόμα περισσότερο αυτή την ιδέα. Επίσης θέλουμε να προλάβουμε την επαναλειτουργία των φαναριών στην διασταύρωση της αντιπεριφέρειας, ώστε να προγραμματιστούν κατάλληλα αν η πρόταση αυτή παρουσιάσει ενδιαφέρον.
Στον παραπάνω χάρτη (που μπορείτε να μεγεθύνετε πατώντας επάνω του για τον μελετήσετε αναλυτικά), παρουσιάζεται μια άλλη διευθέτηση της οδικής κυκλοφορίας, την οποία και θα αναλύσουμε. Υπάρχει μια κοινή διαπίστωση στην καθημερινότητά μας ότι τα περισσότερα μποτιλιαρίσματα δημιουργούνται στην πλατεία Δαβάκη (που ουσιαστικά είναι ένας μεγάλος κυκλικός κόμβος) και τις συνδετήριες οδούς της πλατείας. Παράλληλα παρατηρούνται πολλά παράνομα παρκαρίσματα, πολλές ολιγόλεπτες στάσεις και συχνές παρακωλύσεις της κυκλοφορίας.

Στα σχέδια του δήμου Καστοριάς είναι μια γενικότερη ανάπλαση στη περιοχή  του πάρκου της πλατείας Μακεδονομάχων η οποία εκτιμούμε ότι θα πάρει αρκετά χρόνια να υλοποιηθεί (αν υλοποιηθεί). Έτσι αυτό που προτείνουμε έχει αμεσότητα, μπορεί να λειτουργήσει έστω και πιλοτικά, είναι αρκετά ευέλικτο ώστε να υποστεί διορθώσεις αν υπάρξουν προβλήματα, δεν απαιτεί δραματικές τεχνικές παρεμβάσεις και δεν επηρεάζει τα πλάνα για την ανάπλαση στην περιοχή των πάρκων της βόρειας παραλίας.

Εστιάζουμε σε ένα μεγάλο τετράγωνο που ξεκινά από τα κεντρικά φανάρια  της πόλης (Διασταύρωση Γράμμου/Μ.Αλεξάνδρου/11ης Νοεμβρίου και Ι.Μεταξά (κατηφόρα από Καλλιθέα)),ακολουθεί όλο τον δρόμο της 11ης Νοεμβρίου (ο δρόμος μπροστά από την Εθνική Τράπεζα που καταλήγει στον καθρέφτη στα ψαράδικα), περιλαμβάνει τις οδούς Ορεστείων και Ιουστινιανού (ο δρόμος που χωρίζει την Πλ. Βαν Φλίτ με την πλ. Μακεδονομάχων και αυτός που περνά μπροστά από το δημαρχείο) και καταλήγει στην πλατεία Δαβάκη με όλες τις παρακείμενες οδούς της (Κομνηνού/Κολοκοτρώνη και 3ης Σεπτεμβρίου).

Ας δούμε αναλυτικά ποια προβλήματα αντιμετωπίζουμε σε κάθε κομμάτι, ποιες αλλαγές μπορούμε να κάνουμε και τι ευελπιστούμε να επιτευχθεί.

1η Αλλαγή: Αντιστροφή της μονοδρόμησης στο κομμάτι της οδού 11ης Νοεμβρίου που ξεκινά στο ύψος των Brown Coffee/ βιβλιοπωλείο "Πάπυρος", μέχρι τον καθρέφτη στη διασταύρωση με την οδό Ορεστείων (Στην είσοδο του καταστήματος Good Bite).

Τα προβλήματα: Σύνηθες πρόβλημα είναι το ολιγόλεπτο παρκάρισμα μπροστά στον μικρό ελεύθερο χώρο που έχει αφήσει η Εθνική Τράπεζα προκειμένου να συναλλαγούν οι πολίτες με κάποιο ATM (και δυστυχώς είναι τα μοναδικά ΑΤΜ της συγκεκριμένης τράπεζας μέσα στη πόλη εξαιτίας των οποίων δημιουργείται πολλές φορές και συνωστισμός εκτός του μποτιλιαρίσματος).
Το δεύτερο σημαντικό πρόβλημα είναι στη περιοχή του καθρέφτη, όπου η ορατότητα είναι περιορισμένη προς τα δεξιά της διασταύρωσης, ο καθρέφτης είναι σε σχετικά μεγάλη απόσταση και "ξεγελά" στην εκτίμηση παρουσίας αυτοκινήτου απο τα δεξιά της εξόδου της 11ης Νοεμβρίου, με συνέπεια οι οδηγοί να είναι υπερβολικά προσεκτικοί και να δημιουργούνται χρονοκαθυστερήσεις εξαιτίας και της σχετικά πυκνής κίνησης.

Οι αλλαγές που προτείνουμε: Αν αντιστρέψουμε την μονοδρόμηση στην 11ης Νοεμβρίου (κόκκινη διαδρομή στον χάρτη), μεταφέρουμε όλο το ρεύμα της κυκλοφορίας που έρχεται από την Χλόη απευθείας πρός το κεντρικο φανάρι. (Θα δούμε παρακάτω για την μονοδρόμηση και της οδού Ορεστείων)
Επίσης αναγκαστικά θα πρέπει να μονοδρομήσουμε αντίστροφα και την οδό Κορυτσάς (κίτρινη διαδρομή), η οποία όμως θα φανεί χρήσιμη ώς διέξοδος σε περίπτωση που υπάρχει ακόμα κι έτσι μποτιλιάρισμα εξαιτίας του κεντρικού φαναριού. Η συγκεκριμένη οδός δίνει μια διέξοδο παράκαμψης των κεντρικών φαναριών οδηγώντας μπροστά στο αστυνομικό τμήμα ή δίνοντας διέξοδο προς Καλλιθέα ή ακόμα και δίνοντας μια δεύτερη διέξοδο προς το κέντρο μέσω των φαναριών, μοιράζοντας όμως την γραμμή/φόρτο των οχημάτων σε δύο δρόμους πρός το κέντρο (Κορυτσάς και 11ης Νοεμβρίου).

Επίσης στην περιοχή του καθρέφτη μηδενίζουμε τον κίνδυνο της διασταύρωσης (καταργούμε ουσιαστικά την ύπαρξη του καθρέφτη)

2η Αλλαγή: Αντίστροφη μονοδρόμηση της οδού Κομνηνού και μονοδρόμηση της οδού Ιουστινιανού.


Τα προβλήματα: Στην οδό Κομνηνού (που είναι αυτή τη στιγμή μονόδρομος ως προς την κατηφόρα)  το παρκάρισμα που σχεδόν είναι μόνιμο ακόμα και σε ώρες αιχμής, αποτελεί το μείζον πρόβλημα. Η στενότητα του δρόμου δημιουργεί παρακωλύσεις όταν κάποιου μεγάλου μεγέθους όχημα θέλει να περάσει και υπάρχει παρκαρισμένο όχημα. Αν και τοποθετήθηκαν πλαστικά απαγορευτικά κολονάκια, αυτά με την πάροδο του χρόνου και πολλές φορές εσκεμμένα καταστράφηκαν.
Στην οδό Ιουστινιανού παρατηρούνται παρόμοια προβλήματα με ολιγόλεπτες στάσεις των οχημάτων είτε στα καταστήματα απέναντι από το δημαρχείο, είτε ακόμα και από τα υπηρεσιακά οχήματα του δήμου. Η ανηφόρα προς την πλατεία Δαβάκη το χειμώνα γίνεται επικίνδυνη λόγω της κλίσης της αλλά και λόγω του φόρτου της σε οχήματα.  

Οι αλλαγές που προτείνουμε: Κρατάμε την φορά της οδού Κολοκοτρώνη ως έχει και αντιστρέφουμε την φορά της οδού Κομνηνού προς την πλατεία Δαβάκη. Και οι δύο δρόμοι της "διχάλας" δηλαδή γίνονται ανηφόρες. Παράλληλα μονοδρομούμε την οδό Ιουστινιανού μόνο προς την Βόρεια Παραλία. Και τα δύο ρεύματα δηλαδή της Ιουστινιανού (που περνά μπροστά από το Δημαρχείο) γίνονται κατηφόρα. Όλη η διαδρομή που προτείνουμε σκιαγραφείται στον χάρτη με πράσινο χρώμα.

Δημιουργώντας τις δύο ανηφόρες, "σπάμε" την κίνηση στην πλατεία Δαβάκη και επιταχύνουμε την κίνηση προς Χλόη. Οι ολιγόλεπτες στάσεις στα καταστήματα και το Δημαρχείο μπορούν τώρα να επιτραπούν ελεύθερα (όχι όμως το μόνιμο parking που θα στερούσε μια λωρίδα κυκλοφορίας). Ο δρόμος μπορεί να "σηκώσει" μεγαλύτερο φόρτο οχημάτων προς Χλόη αφήνοντας και το περιθώριο για στάσεις στα καταστήματα (ακόμα και των προμηθευτών) χωρίς να παρακωλύεται έντονα η κυκλοφορία και με μεγαλύτερη ασφάλεια για οχήματα και πεζούς (μιας και έχουμε μια κατεύθυνση και στις δυο λωρίδες του δρόμου, προς τα κάτω).
Επίσης ελαττώνουμε τα έντονα "μαρσαρίσματα" μπροστά απο το δημαρχείο συμβάλλοντας στην μικρότερη ηχορύπανση, ενώ αντίστοιχα εκτιμούμε ότι θα λειτουργεί και το "σπάσιμο" της κίνησης με τις τρεις πλέον ανηφόρες προς την πλατεία Δαβάκη, δημιουργώντας επιλογές για όσους θέλουν να κατευθυνθούν πρός την Μητροπόλεως, αρά και μικρότερη παραμονή σε "συνθήκες ανηφόρας"

Η συγκεκριμένη ρύθμιση ωστόσο αφήνει μόνο μια "γρήγορη" διέξοδο απο την πλατεία Δαβάκη για όσους κατεβαίνουν από την Αγίου Αθανασίου αν θέλουν να κατευθυνθούν προς Νότια Παραλία. Την μεγάλη κατηφόρα της οδού Διοικητηρίου (ο δρόμος δίπλα από την αντιπεριφέρεια).
Εναλλακτικά μπορούμε να αντιστρέψουμε και την ανηφόρα της 3ης Σεπτεμβρίου και να την κάνουμε κατηφόρα, ως μια δεύτερη διέξοδο (αυτό είναι ένα σημείο που μπορεί να φανεί στη πιλοτική λειτουργία του προτεινόμενου κυκλοφοριακού  μοντέλου, σε πρώτη φάση όμως δεν το προτείνουμε).

3η Αλλαγή: Επαρκής χρόνος για τα οχήματα που κατεβαίνουν απο οδό Διοικητηρίου

Οι παραπάνω ρυθμίσεις εκτιμούμε ότι θα δημιουργήσουν μεγαλύτερο φόρτο στην μεγάλη κατηφόρα της οδού Διοικητηρίου (δίπλα από την αντιπεριφέρεια Καστοριάς). Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να γίνει δρόμος προτεραιότητας και αν επαναλειτουργήσουν τα φανάρια κάποια στιγμή, να δίνουν πολύ περισσότερο χρόνο στα οχήματα της κατηφόρας. Κάτι που μάλλον χρειαζόταν να γίνει ήδη, γιατί όλοι θυμόμαστε ότι το συγκεκριμένο φανάρι πολλές φορές μπλόκαρε την κίνηση παρακωλύοντας ακόμα και τη πλατεία Δαβάκη (άρα σχεδόν όλο το κέντρο της πόλης), εξαιτίας του υπερβολικού χρόνου αναμονής που έδινε, αναγκάζοντας τους οδηγούς να επιταχύνουν ιδιαίτερα με το "πορτοκαλί" αντί να σταματούν!!!!

  4η Αλλαγή: Μονοδρόμηση της οδού Ορεστείων

Η οδός Ορεστείων ξεκινά από την διασταύρωση κάτω από το Δημαρχείο και τελειώνει στην Χλόη. Εμάς μας ενδιαφέρει το πρώτο κομμάτι της μέχρι την διασταύρωση μπροστά στον καθρέφτη του good bite, στον οποίο αναφερθήκαμε παραπάνω.

Τα προβλήματα: Κι εδώ οι ολιγόλεπτες στάσεις και η έλλειψη επαρκούς parking δημιουργούν μικρά κομφούζια που πολλές φορές γίνονται επικίνδυνα. Χαρακτηριστική είναι η απαράδεκτη συμπεριφορά πολλών συμπολιτών μας που ενώ έχουν μπεί απαγορευτικά πλαστικά κολονάκια σχεδόν στο μήκος του δρόμου όπου βρίσκεται η στάση του λεωφορείου, πολλές φορές παρατηρούμε αυτοκίνητα σταθμευμένα δίπλα στα απαγορευτικά κολονάκια!! Έτσι ουσιαστικά περιορίζεται στη πράξη ακόμα περισσότερο το εύρος του δρόμου.

Οι αλλαγές που προτείνουμε: Αυτόν τον δρόμο δεν έχουμε παρά τον δούμε σαν συνέχεια της Ιουστινιανού. Έτσι προτείνουμε κι εδώ την μονοδρόμηση προς την κατεύθυνση της Χλόης, μέχρι τον καθρέφτη. Από εκεί και πέρα η κυκλοφορία διεξάγεται όπως και τώρα σε δύο λωρίδες αντίθετης κατεύθυνσης.
Η ρύθμιση αυτή κι εδώ μας προσφέρει δυο λωρίδες, με αποτέλεσμα να κάνει εφικτές τις ολιγόλεπτες στάσεις χωρίς να δημιουργεί προβλήματα ασφάλειας και μποτιλιαρίσματος. Παράλληλα κάνει ευκολότερη και ασφαλέστερη την είσοδο και έξοδο στο parking απέναντι απο το Δημαρχείο (ειδικά θα εξυπηρετήσει καλύτερα και τους επαγγελματίες ΤΑΧΙ που έχουν πιάτσα εκεί).

Αυτοί που ίσως θα αλλάξουν κάπως τις συνήθειές τους θα είναι οι κάτοικοι στην περιοχή του Απόζαρι, οι οποίοι θα πρέπει να μπουν στο κέντρο με το αυτοκίνητο ακολουθώντας την διαδρομή Ορεστείων-11ης Νοεμβρίου αντίστροφα. Δεν υπάρχουν όμως ιδιαίτερες αποκλίσεις σε αποστάσεις και ευελπιστούμε ότι αυτή η ρύθμιση θα τους βολέψει όπως οποιονδήποτε άλλον δημότη, αφού μάλλον θα γίνει μικρότερης αναμονής χρόνου και η διασταύρωση στην αρχή της Ορεστείων που τις ώρες αιχμής υπάρχει πρόβλημα πολλές φορές.

Το κάτω μέρος της Ιουστιανιανού παραμένει ως έχει καθώς και η κυκλοφορία στο σύνολο της λεωφόρου Νίκης (Βόρεια Παραλία).


5η Αλλαγή: Αντίστροφη κατεύθυνση γύρω από την πλατεία Βαν Φλίτ

Η υπάρχουσα ρύθμιση νομίζουμε ότι είναι ούτως ή άλλως προβληματική. Θα ήταν φρόνιμο να συνοδευόταν και από μια καλύτερη οργάνωση του parking του δημαρχείου.

Αντιστρέφοντας την κατεύθυνση κίνησης των οχημάτων γίνεται ευκολότερη η πρόσβαση στο parking, και μειώνονται οι ασάφειες που υπάρχουν τώρα στην κίνηση των οχημάτων στη διασταύρωση μπροστά απο την πιάτσα των ΤΑΧΙ. Με την αντιστροφή, όλη η πλατεία Βαν Φλίτ γίνεται ένας κυκλικός κόμβος που λειτουργεί ώς παράλληλη παράκαμψη στο ρεύμα κίνησης προς χλόη. Για να δώσουμε μια αντιστοιχία, είναι σαν τα parking της εγνατίας, που βγαίνεις για λίγο απο το ρεύμα σου και ξαναμπαίνεις ομαλά στο ίδιο ρεύμα κυκλοφορίας (αφού όλη τη διαδρομή πλέον την έχουμε μετατρέψει σε δρόμο διπλής λωρίδας μιας κατεύθυνσης όμως).
Επίσης μια τέτοια ρύθμιση κάνει κάπως πιο δύσκολη τη στάθμευση στην είσοδο του πεζόδρομου της οδού Άρτης, που είναι ένα μόνιμο πρόβλημα εκεί και δημιουργεί πολλά προβλήματα πρόσβασης, καταργώντας μερικές φορές και την έννοια του πεζόδρομου!!


Στην συζήτηση που έχει ήδη διεξαχθεί ώς ένα βαθμό, υπάρχουν κάποιες ενστάσεις σε ότι αφορά την κίνηση των λεωφορείων κατά την στροφή τους από Κομνηνού προς Ιουστινιανού, αλλά δεν νομίζουμε ότι είναι βάσιμες και άλλωστε κάτι τέτοιο θα φανεί μόνο στην πράξη, αν δουλέψουμε την πρόταση πιλοτικά..

Σαν επίλογο θέλουμε να θυμίσουμε αυτό που είπαμε στην αρχή, ότι καταθέτουμε αυτές τις ιδέες στην τοπική κοινωνία, για να εμπλουτίσουμε ακόμα περισσότερο την πρόταση με τις δικές σας παρατηρήσεις, προσθήκες ή ενστάσεις. Είναι μια βάση συζήτησης, αλλά είναι και σχεδόν ολοκληρωμένη πρόταση, άμεσα σχεδόν εφαρμόσιμη υπό κάποιες προϋποθέσεις (κυρίως τον προγραμματισμό του χρόνου στο φανάρι της αντιπεριφέρειας).
Θέλουμε να ευχαριστήσουμε τέλος τον πρώην διοικητή του τμήματος της τροχαίας Καστοριάς Κυριακοσιάν Παύλο, που το κύριο μέρος αυτής της πρότασης βασίζεται στις δικές του ιδέες, καθώς και τις πολύ εποικοδομητικές συζητήσεις με τους υπαλλήλους της τροχαίας Καστοριάς και ιδιαίτερα τον Γιώργο Πισμίρη και τον Κώστα Δραγώνα των οποίων οι παρατηρήσεις και οι ενστάσεις διαμόρφωσαν μια πιο ρεαλιστική και εφικτή προσέγγιση, καθώς και τους υπαλλήλους των τεχνικών υπηρεσιών του δήμου για τις πληροφορίες που παρείχαν σχετικά με σχέδια του δήμου για την αντιμετώπιση των ζητημάτων αυτών.
Προσπαθήσαμε και ελπίζουμε να μην γίναμε κουραστικοί με τα κείμενα, αφού δώσαμε έμφαση στην εικόνα, ώστε να γίνει πιο εύκολα κατανοητό το πνεύμα της πρότασης.

Η ομάδα των Ενεργών Δημοτών